Mux'tar Mag'omedsharipovich Gusengadjiyev 1964-yil 20-mayda Dag'estanning Izberash shahrida tavallud topgan. Mux'tarning bolaligi qashshoqlikda o'tgan, chunki u oddiy haydovchi va uy bekasi oilasida o'sgan. Voyaga yetishi og'ir bo'lgan, ayniqsa, otasi va katta akasi qamoqqa tushganda. Mux'tarni ko'cha tarbiyalagan va u ko'chada yolg'iz qolgan bolalarni kutib turgan ko'plab vasvasalardan qochish uchun ko'p kuch sarflagan.
Maktabni tugatgandan so'ng Mux'tar armiyaga borib, Raketa qo'shinlariga tushgan. Armiyadan qaytib, u Ivanovo shahriga kelib, tez orada... qamoqqa tushib qolgan. “Men bankada o'tirgan edim, kimdir menga yoqmadi, janjal boshlandi... – deydi Gusengadjiyev. – Shunday qilib men ozodlikdan mahrum qilingan joylarga tushib qoldim. Lekin men uchun muhim bo'lgan narsa, vijdonan aybdor emas edim”.
Ammo aynan qamoq Mux'tarda kelajakdagi shou-yulduz va iqtidorli insonni tarbiyalagan. 22 yoshida u mashg'ulotlarni boshlab, tana egiluvchanligini asta-sekin rivojlantirgan.
Ozodlikka chiqqanidan so'ng Mux'tar Sibirga jo'nab, “Moskva uchun” pul yig'ib, qoramolxonalar qurish orqali pul ishlab topgan. “Tan olinishi bir zumda kelmadi. Yaroslavl vokzali – Moskvada meni birinchi qabul qilgan, 1989-yilda. Poytaxtda uzoq vaqt qiynalib yurdim. Bir kunda 7 rublga xonani ijaraga olib, tunab, yuvinib ketardim. Bu men uchun qimmat edi, – hikoya qiladi Gusengadjiyev. – Men sirk studiyalariga, boshqa joylarga murojaat qildim va hech qayerda olmadi. Bir joyda yoshimga mos kelmadi, boshqasida, sirk san'ati doirasida emas, dedilar. Pul tugab, umidimni yo'qotib, Moskvadan ketmoqchi bo'lganimda, Gosirk filiali “Sahnada sirk”ga olishdi: “Ertaga gastrollarga bor!”. Bu kun, 1989-yil 17-mart, mening hayotimdagi yagona bayram. (Bundan oldin mening kitobim – qora-oq, keyin – rangli). Agar mehnat va sabr-toqat qo'ygan bo'lsangiz, bu albatta mukofatlanadi”.
Shunday qilib asta-sekin Gusengadjiyevning ko'tarilishi boshlandi. Keyinchalik sirkachi sayyoraning turli burchaklarida gastrollarda qatnashgan. 1995-yilda Mux'tarni o'zining Rossiya kikkboksing chempionatidagi janglar orasidagi chiqishlarida o'zi Jyan-Klod Van Damm sezgan.
Bundan so'ng 34 yoshida Mux'tar Los-Anjelesda bo'lib, dunyoning eng egiluvchan insoni sifatida Ginnes rekordlar kitobiga kiritilgan. 35 yoshida Mux'tar Italiyaga jo'nab, Rim teatr studiyasi “Raffaello Sanzio”da o'qigan. Mux'tar, shuningdek, Gollivudda, mashhur “ZUMANITY” teatrida, “Circue du Soleil” kompaniyasida Las-Vegasda, Los-Anjelesdagi televidenieda ishlagan.
Ekranda Mux'tar 28 yoshida debyut qilgan. Uning birinchi roli “Qilichlar soyasi ostidagi jannat” (1992) filmidagi knyaz Nutsal-Xon bo'lgan. Keyingi yili u “Pistolet bilan ovoz chiqarmas” (1993) dramasida psix rolini o'ynagan. Biroq bundan keyin Mux'tar kino karerasini deyarli o'n yilga to'xtatib qo'ygan. Bu vaqt davomida u tana va ruhini mashq qilgan.
2004-yilda u yana televidenieda paydo bo'lgan – “Sevimli Masha Berezina” serialida, u yerda Anton qahramonining agenti rolini o'ynagan. Keyinchalik Mux'tar o'z yurtidagi seriallarda tez-tez paydo bo'lib, asosan salbiy qahramonlarni o'ynagan – terrorchilarni, yovuzlarni, Kolumbiya gangsterlarini, poytaxtdagi bankirlarni va boshqa sirli turlarni (“Spetsguruxpa”, “Platon”, “Parshiviy qo'ylar”, “Mayor Vetrov” va boshqalar).
“19 filmning ichida, ehtimol, 12-13 tasida men salbiy qahramonlarni o'ynayman. Garchi xarakterim boshqacha bo'lsa-da. Shunchaki, rejissyorlar mening yuzimni qandaydir rahbar yoki oligarx bilan bog'laydilar”, – deydi aktyor kulib.
Mux'tar – nafaqat Rossiyada, balki chet elda ham shou-biznesdagi mashhur shaxs. Uning yog mashg'ulotlariga hatto mashhur amerikalik aktyorlar ham yozilib boradilar.
